Το σπήλαιο Διρού

Το Σπήλαιο Γλυφάδα (ή Βλυχάδα) Διρού είναι ένα από τα ωραιότερα σπήλαια στον κόσμο. Βρίσκεται στα δυτικά παράλια της Λακωνικής Χερσονήσου, στον Ορμο του Διρού, Δήμος Οιτύλου.

Η ύπαρξη του ήταν γνωστή στους ντόπιους από το 1900 περίπου. Κανείς όμως δεν υποψιαζόταν το θαύμα που έκρυβε στο εσωτερικό του μέχρι το 1949, όταν οι ιδρυτές της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας, Γιάννης και Αννα Πετροχείλου, άρχισαν να το εξερευνούν συστηματικά. Εως το 1960 είχαν εξερευνηθεί και χαρτογραφηθεί 1.600 μέτρα ενώ σήμερα το γνωστό μήκος του σπηλαίου ξεπερνά τα 15 χιλιόμετρα. Το 1970 έγινε η πρώτη υποβρύχια εξερεύνηση.

Το σπηλαίο άρχισε να σχηματίζεται πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Οι σταλακτίτες και οι σταλαγμίτες που σήμερα βρίσκονται κάτω από το νερό σχηματίστηκαν όταν η επιφάνεια της θάλασσας βρισκόταν πολύ χαμηλότερα από το σημερινό της επίπεδο. Το νερό μέσα είναι υφάλμυρο και έχει μεγάλη σκληρότητα. Η θερμοκρασία του είναι περίπου 14 C, ενώ του αέρα κυμαίνεται από 16 έως 19 C.

Η φυσική του είσοδος έχει διάμετρο μόλις μισού μέτρου και βρίσκεται πολύ κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας. Σε παλαιότερες εποχές το σπηλαίο είχε και άλλες εισόδους οι οποίες σταδιακά έκλεισαν.

Μέσα στο σπήλαιο έχουν βρεθεί απολιθωμένα οστά πάνθηρα, ύαινας, λιονταριού, ελαφιού, κουναβιού και το μεγαλύτερο κοίτασμα ιπποπόταμων στην Ευρώπη. Κοντά στην φυσική του είσοδο έχουν βρεθεί κεραμικά που υποδηλώνουν την ανθρώπινη παρουσία.

Για να είμαστε πάντως απόλυτα ακριβείς δεν είναι «το σπήλαιο του Διρού» αλλά «τα σπήλαιο του Διρού». Πρόκειται για τα σπήλαια Βλυχάδας, Αλεπότρυπας και Καταφυγίου. Και τα τρία έχουν χαρακτηριστεί ως ιδιαίτερα φυσικά αξιοθέατα της χώρας αλλά και χώροι με σπάνια αρχαιολογική αξία. Η Αλεπότρυπα χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο, κατοικία, εργαστήριο, αποθήκη αγαθών, νεκροταφείο και τόπος λατρείας στοιχεία που καταμαρτυρούν ότι στο σπήλαιο αυτό είχε αναπτυχθεί μια πολυάριθμη κοινότητα που εξελίχθηκε σε σημαντικό κέντρο, με έντονο εμποροναυτικό, γεωργικό και κτηνοτροφικό χαρακτήρα.